予予 发表于 2009-12-12 20:41

各地潮语语音对照(并附“海陆丰语”)

各地潮语语音对照(并附“海陆丰语”)

概况:潮语按各地口音特点可分为三片,即汕头片(韩江)——府城、潮安、留隍、饶平、澄海、南澳、汕头;    揭阳片(榕江)——揭阳、棉湖、汤南;    潮普片(练江)——普宁、潮阳、惠来。
      按过去”潮州九县”和近代的汕头,同时结合一些主要方言点,把潮语基本分为13个方音,即潮州(湘桥),潮安(庵埠),(丰顺)留隍,饶平(黄冈),澄海(澄城),南澳(后宅),汕头(市区),揭阳(榕城),(揭西)棉湖,(丰顺)汤南,普宁(流沙),潮阳(棉城),惠来(惠城)。(由于各个地区都或多或少存在几种方音,但市区或县城具有较大的向心力,所以这里只列出各地主要方言点,即市区或县城的语音。)
       这里所说的潮语是狭义的,即不包括海陆丰语。但也把潮语和海陆丰语的两个方言点:海丰(海城),陆丰(东海)进行比较。
    “潮州九县”中的丰顺县,为潮客双语区,使用潮语大约只占其总人口四分之一,黄金镇的口音较为特别,为潮化的漳州话,留隍接近于府城,汤坑、汤南接近于揭阳;而同属潮汕的揭西县,也为潮客双语区,其潮语接近于揭阳或普宁。由于对汤南及棉湖潮语了解较少,故汤南为空白,而棉湖暂时得知与揭阳大同小异,与揭阳为一类。
   由于汕头一般认为是潮语标准点,故以下都和汕头音进行对比。
         
                                  ----------声母-----------
      各地基本差别不大,主要是b和m,g和ng,l和n。
      相对于汕头,有较多n,府城为l;    有不少n和l与潮(阳)普惠揭相混,即汕头为n,潮(阳)普惠揭为l,汕头为l,潮(阳)普惠揭为n;    有许多m,n,ng南澳、陆丰为b,l,g;    有许多n,ng海丰为l,g,而有一些l海丰为n。   
      普宁,潮阳,惠来的唇音p,ph,b遇合口呼(即u和以u为介音)时,则发为唇齿音pf,pfh,bv,同时u也相应发为/ɯ/。一般认为其都为变体,但普宁的p遇合口呼并没全变为pf,且出现好几对与p对立的字。至于潮阳是否都为变体,由于本人只了解普宁音,所以不清楚。
                                   ----------韵母-----------
       各地差别很大,如下表。(”/”表示与汕头一样,“,”前的音较多,其后的音则少之)
汕头       am/ap    eng/ek             ia         ian    iam/iap       iau/iauh/iaun   ing/ik      im/ip    io/ioh/ion      
府城         /             /                   /          /   iurm/iurpiuru/iuruh/iurun      /               /      ie/ieh/ien
潮安      ang/ak      /                  /         /      iang/iak                                 eng/ek      eng/ek   io/ioh/ion(1)
澄海      ang/ak      /                  /         /      iang/iak      iou/iouh/ioun          /          ing/ik    ie/ieh/ien
饶平          /             /                  /          /         /                     /                     /               /               /         
南澳          /             /                  /          /         /                     /                     /               /               /      
留隍          /   enn/et,ek            /          /       iem/iep       ieu/ieuh/ieun    inn/it,ik         /      ie/ieh/ien
揭阳/棉湖 /            /                  /          /         /                      /       eng/ek,iang/iak   /            /   
汤南
普宁          /             /                  /          /         /                     /          ing/ik,iang/iak   /             /   
潮阳          /             /                  /          /         /                     /          ing/ik,iang/iak   /             /   
惠来          /             /                  /          /         /                     /          ing/ik,iang/iak   /             /   
海丰          /   iong/iok,eng/ek   ia,e   ian,eng       /                      /                   /               /            /         
陆丰          /             /                   /         /         /                     /                  /               /            /      
--------------------------------------------------------------------------------------
汕头    iang/iak            o/oh         oi/oih            oin      oun         ong/ok         u      uin          ue/ueh/uen
府城 ieng/iak,iang/iek    /                /                  /            /               /                  /          /                  /
潮安         /                      /                /                  /            /                /                  /          /                  /
澄海         /                      /                /                  /            /                /                  /          /                     /
饶平         /                      /               /               /            /               /                   /          /                  /
南澳         /                      /                /               /             /               /                   /          /                  /
留隍ienn/iak,iang/iet    /                /               /             /               /                   /         / ue/ueh/uen,ie/ieh/ien(3)
揭阳/棉湖 /                  /                /                ain         /                /                  /         /                  /
汤南
普宁          /                  /                /                ain         /               /                   /          uain               /
潮阳          /                  /                /                ain         /    ong/ok,iong/iok   /          uain               /
惠来          /                  /                /                ain         /    ong/ok,iong/iok      /          uain                /
海丰         /             o/oh,e/eh   ei/eih,e/eh       ain      ou   ong/ok,iong/iok   u,ou,i(2) uain               /
陆丰         /             o/oh,e/eh   ei/eih,e/eh   eng,ain   ou   ong/ok,iong/iok   u,ou   uain               /
-----------------------------------------------------------------------------------------
汕头      uang/uak                                 ur      urng/urk       ung/uk   ng       ang/ak
府城 ueng/uak,uang/uek                        /                /               /            /             /
潮安          /                                             /               /               /             /            /
澄海          /                                             /                /               /            /            /
饶平          /                                             /                /               /            /            /
南澳          /                                             /            ng/ik            /            /            /
留隍 uenn/uak/uam,uang/uet/uap      /                /             unn/ut       /(5)ann/at,ang/ak
揭阳/棉湖   /                                          /            ng/ek             /         /               /
汤南
普宁          /                                             u            ng/ik             /            /               /
潮阳          /                                             u            ng/ik             /            /               /
惠来          /                                             u            ng/ik             /            /               /
海丰 uang/uak,iang/iak                        i,u(4)       uin/ik      unn/ut   uin            /
陆丰          /                                          i,u(4)       ng/ik             /             /            /
      注(1)io/ioh/ion与ie/ieh/ien现为自由变体
          (2)i只在ts,tsh,j,s后
          (3)ie/ieh/ien只在p,ph,m,b后
          (4)u只在ts,tsh.j,s后,i则在全部辅音后都有
          (5)留隍还有n这个韵母,但字很少

         -----------音节----------
            下列音节是指不按规律对应的特殊音节。(“--”表示按上面规律的)
汕头         pung   mung         buang         urng      eng          iong               kuang             kurng            khuang
府城         --         --               --             ng         --            --                   --                   --                  --
潮安         --         --               --               --      --         --         --          --      
饶平          --          --            --            ng      --            --                   --                  --                  --
南澳          --         --               --             ing      --            --                   --            king,kng            --
留隍         png       mng             --            ng      --            --                   --                   --               --
揭阳/棉湖 png      mng    muang,buang    eng   eng,ueng   iong,ueng   kuang,kueng    keng,kngkhuang,khueng
汤南
普宁       png       mng   muang,buang   ing      eng,ueng   iong,ueng   kuang,kueng   king,kng   khuang,khueng
潮阳       png       mng   muang,buang   ing      eng,ueng   iong,ueng   kuang,kueng   king,kng   khuang,khueng
惠来       png       mng   muang,buang   ing      eng,ueng   iong,ueng   kuang,kueng   king,kng   khuang,khueng
海丰         --         muin                           ing          --          iong,eng      kuang,khengking,kng   khuang,kheng
陆丰         --         mng                              ing          --          iong,eng      kuang,keng    king,kng   khuang,kheng
----------------------------------------------------------------------------------------

汕头          ngurk      ngurng      huang                hurng      hok            hong            lim    jong/jok ngeng/ngek   
府城            --         --            --                  hng         --                --                   --       --      ngieng/ngiek   
潮安       --      --         --                     --          --               --      --
澄海            --          --               --                     --             --               --               ning      --             --
饶平            --         --             --                     hng         --                --                  --      --             --
南澳       ngik,ngip   ging          --                  hing         --                --                  --      --             --
留隍            --            --            --                     hng         --                --               --         --             --
揭阳/棉湖 ngiak      ngeng   huang,hueng      heng   hok,huek       hong,khueng    --    jiong/jok       --
汤南
普宁          ngiak       nging   huang,hueng      hing      hok,huek       hong,khueng    --    jiong/jiok      --
潮阳          ngiak       nging   huang,hueng      hing      hok,huek       hong,khueng    --      --            --
惠来          ngiak       nging   huang,hueng      hing      hok,huek       hong,khueng    --      --             --
海丰          ngik         nging   huang,hueng       hing       hok,huek       hong,khueng   --         --             --
陆丰       ngik,ngipging,nginghuang,heng      hing   hok,hueh,huekhong,kheng      --      --             --
---------------------------------------------------------------------------------------
汕头                thóin(看)    siam(森、参)   
府城                   --                --
潮安                   --                --
澄海                   --               --
饶平                   --               --
南澳                   --               som
留隍                   --               --
揭阳/棉湖         --               sim
汤南
普宁                khóin            sim   
潮阳                   --               sim      
惠来                   --               sim
海丰                  théi            som
陆丰               théng            som
                  -----------声调-------------
                                                         第一行为本调,第二行为前变调
                     阴平       阴上      阴去       阴入               阳平      阳上       阳去       阳入
汕头               33          53      213         2                     55          35          11         5
                     33          35          55          5                     11          21          12         2
府城               33          53      213         21                   55          35          21      44
                     23          24      42/53   33/44               213         21          12      21
潮安

澄海            33          53         212         2                     55          35          11         5
                  33          24          42         2                     11          21          11         2
饶平      33          53         213         21                   55          35          21      44
                  23          35          55          44                  21          21         12         21
南澳       232          52         213         21                   55          35          11      45
                  32         35         55          45                  21          21          11      21                  
留隍      33      53      213   11         55      35      22   44
                  23         24         53      33/44                21          21          12      21
揭阳             33         31         213         2                     55          35          11         5
                  33       23/35    31/42       2/5                  22          21          21         2
棉湖       33       53      212   1            55      35      22   5

汤南

普宁       325         52          212       32                  44         212          31       55
                   32         31          44         54                  42         32         32      31
潮阳       33         53          313      11                  55         313         11      55
                   33         31          55         55                     11         33         33      11
惠来       35         53          31          11                  55                        31      55
                   33           22          55          55                                                33      11
海丰       33       53      213   11         55      35      31   55
         22      213      55      55         11      33      33   11
陆丰

                                          ~~~~~~~~说明~~~~~~~~
1,以上对照是只有规律性的,即多数字音都是如此,但是也有一些不按上列规律的特殊读音,不列出。
2,据本人了解,潮普片潮语的韵母较为相近,除了声调有较大区别外,与潮阳相比,普宁有较多字音与揭阳相同,少数与海陆丰语相同,惠来则有较多字音与海陆丰语相同。她们的字音区别规律性的极少。
3,由于潮语各地有或多或少的差别,但还是许多有规律性的。为了便于各地进行沟通,本人才列出,并没有鼓励大家使用汕头音,而是呼吁大家保存好自己宝贵的乡音。
4,由于本人能力有限,特别是声调资料较为缺乏,希望有人特别是潮人们以及海陆丰人前来补充或指点,以待本人及时改进!

由于学校潮汕人很多,特发此贴。

summer131422 发表于 2009-12-12 20:46

啊啊.......

銩↓ 发表于 2009-12-12 20:54

看得非常晕~~~不过我会说~~~哈哈·~~

做不到也要做 发表于 2009-12-12 20:59

那个。。。音节怎么读啊。。

Days 发表于 2009-12-12 21:33

哥和5个潮汕的同学一起住了3年,还是不会说,更别说看懂……

pice1988 发表于 2009-12-12 22:16

好复杂啊,虽然我是潮汕的...

catbi 发表于 2009-12-14 11:10

看不懂....
页: [1]
查看完整版本: 各地潮语语音对照(并附“海陆丰语”)